Tajemnice Chachapoya: w Peru odkryto 200 prehiszpańskich struktur i 2 niezwykłe głowy

21 sierpnia 2025, 10:33

W Kompleksie Archeologicznym Ollape w peruwiańskiej prowincji Chachapoyas odkryto dwie rzeźbione głowy i ponad 200 nieznanych prehiszpańskich struktur. Odkrycie pozwala lepiej zdać sobie sprawę z zasięgu osadnictwa w tym regionie. Najbardziej interesujące są wspomniane głowy, które zostały znalezione przy ścianie jednej z okrągłych struktur. To pierwsze tego typu zabytki znalezione w kontekście archeologicznym, a ich pozycja wskazuje, że stanowiły dekorację murów.



Język umarł wraz z nią?

25 stycznia 2008, 10:01

Zmarła ostatnia osoba na świecie, która posługiwała się językiem eyak. Marie Smith Jones miała 89 i mieszkała w Anchorage. Pomagała naukowcom z University of Alaska sporządzić słownik, aby przyszłe pokolenia mogły się nauczyć jej rdzennego języka. Podobnie jak eyak, zanika aż 20 innych alaskańskich języków.


Robot sterowany myślą

31 marca 2009, 15:26

Instytut Badawczy Hondy we współpracy z Międzynarodowym Instytutem Zaawansowanych Badań nad Telekomunikacją oraz Shimadzu Corporation stworzyły Interfejs Mózg-Maszyna (Brain Machine Interface - BMI), który wykorzystuje elektroencefalografię (EEG) i spektroskopię w bliskiej podczerwieni (NIRS) do sterowania maszyną za pomocą myśli.


Zadawniony seksizm językowy

15 marca 2010, 10:25

Psycholodzy z University of Surrey twierdzą, że odnoszenie się do par z imieniem/nazwiskiem mężczyzny wymienionym na pierwszym miejscu jest seksistowską pozostałością z dawnych czasów, kiedy to mężczyzn uznawano za istoty wyższe (British Journal of Social Psychology).


Szympansy rozumieją zniekształconą i wybrakowaną mowę

7 lipca 2011, 10:23

Panzee, szympansica wychowywana od 8. dnia życia przez prymatologów z Uniwersytetu Stanowego Georgii, potrafi rozpoznawać syntetyczną mowę nawet wtedy, gdy generowane komputerowo słowa są wybrakowane albo zniekształcone.


Aktywowane krwią brodawki ułatwiają wymiatanie nektaru

7 maja 2013, 12:37

Bazując na napływie krwi, jęzornik ryjówkowaty (Glossophaga soricina) zmienia podczas żerowania topografię czubka języka. Naukowcy z Brown University mają nadzieję, że ich odkrycie doprowadzi do opracowania zmiennokształtnych narzędzi medycznych.


Najdłuższy ludzki język ma ponad 10 cm

10 września 2014, 09:44

Nick Stoeberl z Kalifornii pobił nietypowy rekord. Dwudziestoczterolatek zapewnił sobie miejsce w jubileuszowej 60. edycji Księgi rekordów Guinnessa dzięki mierzącemu 10,1 cm językowi. Podczas kwalifikacji mierzono część języka wystającą poza usta.


Naśladujący ludzi Rocky rzucił nowe światło na ewolucję mowy

27 lipca 2016, 15:15

Jedenastoletni obecnie orangutan Rocky, który potrafi naśladować wydawane przez naukowców dźwięki, może dostarczyć wskazówek, jak wyewoluowała ludzka mowa.


Nowo odkryta rekombinacja DNA w mózgu powiązana z alzheimerem

22 listopada 2018, 13:38

W mózgach osób cierpiących na chorobę Alzheimera odkryto rekombinację genetyczną w neuronach, która prowadzi do powstania tysięcy nowych wariantów genu APP. Z opublikowanego w Nature studium po raz pierwszy dowiadujemy się, jak powiązany z alzheimerem gen APP ulega rekombinacji pod wpływem tego samego enzymu, który jest wykorzystywany przez HIV.


Bruce'a Lee zabił nadmiar wody w organizmie?

2 grudnia 2022, 17:34

Legenda filmów kung-fu, Bruce Lee, zmarł 20 lipca 1973 roku w Hongkongu w wieku zaledwie 32 lat w tajemniczych okolicznościach. Przyczyna śmierci nie jest znana, więc szybko pojawiły się różne hipotezy: od zabójstwa przez mnichów, których tajemnice miał rzekomo zdradzić w swoich filmach, przez morderstwo dokonane przez triady, po – wysuniętą w 2018 roku – hipotezę, że zmarł z powodu przegrzania organizmu. Grupa naukowców z Wydziału Medycyny Uniwersytetu Autonomicznego w Madrycie opublikowała na łamach Clinical Kidney Journal nową hipotezę dotyczącą śmierci aktora.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy